Foto va Video

O‘zbekistondagi Sardobalar

3844

Suv hayot manbaidir. Qadimda suv havzalaridan uzoqda yashagan O‘rta Osiyo aholisi bu suvsizlik dardini doimo bilishgan, hayot manbasini qadrlagan va ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo‘lishgan.

Qadimda hozirgi Oʻzbekistonning choʻl zonalari aholisi chuchuk suvni toʻplash va saqlash uchun tabiatning oʻzi olib kelgan maxsus inshootlardan foydalangan. Bunday tuzilmalarning umumiy nomi bor edi - fors tilidan tarjima qilingan sardoba “Sovuq suv” degan ma’noni anglatadi. Historic Monument of SardobaBinolar pishiq gʻishtdan mayda tepaliklar shaklida qurilgan. Qadimda sardobalar sayohatchilar yoki karvon savdogarlari turadigan joy boʻlib xizmat qilgan.

Bugungi kunga qadar Oʻzbekistonda sardobalar - yomgʻir va erigan qor suvlari yigʻimlari saqlangan – Buxoro, Qashqadaryo, Navoiy, Jizzax va Sirdaryo viloyatlarining qurgʻoqchil hududlarida saqlanib qolgan.

Sardobalar yomg‘ir va muzliklardan qolgan suvlarni to‘plash uchun relyefi past bo‘lgan joylarda maxsus joylashtirilgan. Xuddi shu maqsadlar uchun gumbaz tagida maxsus suv olish teshiklari o‘rnatildi.

Oʻzbekiston hududidan topilgan sardobalarning asosiy qismi Buxoro vohasida joylashgan. Eng katta va eng qadimgi suv ombori Raboti-Malik karvonsaroyi yonidagi sardobadir.

Sardoba Raboti Malik XI asrda xuddi shu nomdagi karvonsaroyni ta’minlash maqsadida qurilgan. Sardoba chuqurligi 13 metr, gumbazi esa 12 metr balandlikdagi suv ombori bo‘lgan. Darvozaning kirish qismidan suvga qadar pandus shaklida maxsus tushish yo‘lagi mavjud. Sardoba quduqlar tarmog‘i orqali yer yuzasiga chiqadigan yer osti kanali orqali Zarafshon daryosidan kelayotgan suv bilan to‘ldirilgan.

Bunday gidrotexnika inshooti tufayli mahalliy aholi va o‘tayotgan savdogarlar dam olish va chanqog‘ini qondirish uchun to‘xtashlari mumkin bo‘lgan.

Izoh

0

Izoh qoldirish

Fikr qoldirish uchun siz ijtimoiy tarmoqlar orqali kirishingiz kerak:


Tizimga kirish orqali siz qayta ishlashga rozilik bildirasiz Shaxsiy malumot

Yana ko'ring