Muhteşem bir kale olan Ayaz-Kale, Bostan şehrinin (Ellikala bölgesi) 20 km kuzey doğusunda yer almaktadır. Bu kalenin kalıntıları günümüze kadar gelebilmiştir. Kızıl Kum çölünün antik kalelerle dolu birçok anıtı gibi, bölge uzun zamandır arkeologların ilgisini çekmiştir.
Kalenin bu kadar gizemli adını alması boşuna değil, galiba. Türkçeden tercüme edilen Ayaz-kale, "rüzgarda kale" anlamına gelir. En kuvvetli rüzgarlarla savrulan bu kale, yüzyıllardır bu topraklarda meydana gelen birçok olaya tanık olmuş, gururla ve ulaşılamaz bir şekilde ayakta kalmıştır.
Ayaz-Kale’de genel olarak 3 kale-yerleşim yeri vardır. Biri M.Ö. III-IV. yüzyıllara ait ve tam burada yer alan, diğeri ise MS 1. yy'ın ikinci yarısına ait ana kalenin güneybatısındaki bir nekropol kalesidir.
Yüksek bir tepede, tuzlu Ayaz-köl gölünden çok uzakta olmayan, ilk yerleşim yeri olan Ayaz-kale’nin Büyük kalesi yayılmıştır. Yakınlarda bulunan ikinci kale ise Kuşan döneminde kurulmuştur. Üçüncü kale güneybatı kesiminde yer almaktadır. Son kale, güçlü bir kale duvarı ile çevrilidir, arkalarında büyük bir sarayın kalıntılarını, minareleri ve labirentleri görülür. Ana kalenin yüksekliği deniz seviyesinden 169 metredir ve çevresindeki Kızıl Kum'dan yaklaşık 60 metre yüksektedir. Yüzyıllar boyunca, bu dik yamaçlar kaleyi baskınlardan güvenilir bir şekilde korumuştur. Kalenin doğusunda, düşmana karşı güçlü bir engel olan açık bir yayla bulunmaktadır.
Kalenin güçlü savunma duvarları kerpiçten yapılmış ve 4 cephesi bulunmaktadır. Dış duvar 10 metre yüksekliğe ve 2,5 metre kalınlığa kadardır. İç duvarları güçlendirmek için, her 10 metrede bir, koruma ve mühimmat deposu için iç odaların bulunduğu yarım daire biçimli kuleler dikilmiştir. Burada surların yanından Ayaz-köl tuz gölünün güzel manzaraları açılıyordu.
Kalenin girişi güney tarafındaydı. Bu bilerek yapılan bir plandır. Güneyden gelen kuvvetli bir rüzgar, kaledeki tüm kalıntıları ve tozu dışarıya uçurur, kaleye giren düşman müfrezeleri girişten labirente düşer, ıçan rüzgar tozu ve enkazlar onların hareketlerini engellerdi. Yani iyi düşünülmüş savunma sistemi kullanılmış bu kalede.
Bugün Ayaz-Kale’ye ulaşmak kolay değil, ama mümkün. Ayaz-Kale, Aral Gölü'ne 200 km uzaklıktadır. Urgenç'ten hareket edilirse, 80 km’lik bir mesafeye kat etmek lazım. Ürgenç'ten Bostan'a şehirlerarası otobüsler gider, Bostan'danda kaleye 20 km daha gdilecektir.
Çoğu turist buraya Ürgenç ve Hive arasında hareketlenen ve Amu Darya'nın karşısındaki köprüden geçen gezi otobüsleriyle gelir.
Yerel yurt kamplarında durabilir ve böylece yerel halkın hayatı ve yaşamı ile tanışabilirsiniz. Bir yurtta dinlenip yöresel yemeklerin tadını çıkardıktan sonra üç yerleşim yerine de geziye çıkabilir, deveye binebilir, yöresel folkloru dinleyebilir ve hatta bir düğüne gidebilirsiniz.
Çalışma saatleri: 9:00-18:00, Pzt-Cum
Sorularınız için
Yorum