Cizzah bölgesini ziyaret etmek için 10 neden

Bölgemizde turist ve cennet unvanına layık birçok muhteşem yer var. Cizzah bölgesi de onlara sevk edilebilir. Cizzah vahasının uzun bir geçmişi vardır ve bölgenin doğası ilk bakışta büyüleyicidir.

Çarpıcı manzaralar ve eşsiz iklim koşulları, çeşitli fauna ve flora, bize Cizzah bölgesini Özbekistan'ın orta kısmının en güzel köşelerinden biri olarak adlandırma hakkını veriyor. Vahanın güneyini, kısmen batısını çevreleyen Nurata sırtları, ılıman bir iklim sağlarken, bölgenin kuzeyindeki göle Aydar-Arnasay sistemine rölyef ve doğal güzelliğin özgünlüğünü verir.

Özbekistan'ın bu eşsiz bölgesini ziyaret etmeniz için 10 neden dikkatinize sunuyoruz.

Zaamin Devlet Koruma Alanı.

Zaamin Devlet Koruma Alanı, toplam alanı 26840 hektar olan Bahmal orman çiftliğini, Zaamin orman çiftliğini, Zaamin milli doğal parkını içeren geniş bir bölgede yer almaktadır. Rezervin kendisi 8.770 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.

Unutulmamalıdır ki, Zaamin Devlet Koruma Alanı, bu bölgedeki eşsiz ardıç ormanlarının ve faunanın doğal hallerinde korunmasını sağlamak için 1928 yılında Türkistan sıradağlarında kurulmuştur. Korunan alanlar esas olarak dağ sıralarını içerir. Zaamin ve Bahmal bölgelerinde bulunan bu rezerv, deniz seviyesinden 1670 ila 4200 metre yüksekliğe sahiptir, iklim keskin bir şekilde karasaldır, maksimum sıcaklık 30 derecedir. Rezervin topraklarında yaklaşık 700 yüksek bitki türü yetişir. Bunlardan 13 tür Özbekistan Cumhuriyeti Kırmızı Kitabında yer almakta olup, 48'i endemik türdür.

Rezervin faunası çeşitlidir, 286 omurgasız türü, 29 memeli türü, 101 kuş türü, 14 sürüngen türü, 2 amfibi türü, 1 balık türü bu bölgeyi kendi haline getirmiştir. Bunların arasında 13 türün Özbekistan Cumhuriyeti Kırmızı Kitabında yer aldığına dikkat edilmelidir.

Şu anda, rezerv personeli, bu bölgenin flora ve faunasını incelemek ve korumak için bilimsel çalışmalar yürütüyor. Ayrıca, Cizzah Devlet Pedagoji Enstitüsü Doğa Bilimleri Fakültesi'nin profesörleri, araştırmacıları ve lisansüstü öğrencileri ile birlikte, bilimsel ve manevi-eğitim yönünde doğa koruma, ekoloji ve çevre eğitimi konularında birçok etkinlik, yuvarlak masa toplantıları ortaklaşa düzenlenmektedir. Bunu rezervin doğası ve korunması hakkında yayınladıkları bilimsel makaleler, broşürler ve medya yayınlarından da görebiliyoruz.

Nurata doğa koruma alanı

Doğanın ve antik çağın tüm harikalarını ve güzelliklerini tek bir yerde bulabileceğiniz çok az yer var dünyada. Bunlar arasında Nurata Tabiatı Koruma Alanı bulunmaktadır. Cizzah bölgesindeki Nurata sırtının orta kesiminde yer almaktadır. Rezervin toplam alanı 17800 hektardır. Nurata Doğa Koruma Alanı, geçen yüzyılın 70'lerinde, Uluslararası Kırmızı Kitapta (IUCN) ve Özbekistan'ın Kırmızı Kitabında listelenen özel bir argali alt türü olan Severtsev koçu popülasyonunu korumak için kuruldu. Ayrıca koruma alnında dağ cevizinin genetik çeşitliliğini ve burada yetiştirilen özel meyve çeşitlerini de korumak için de çalışmalar yürütülmekteir.

Rezerv, yılda 300-400 milimetre yağış ile kuru ve sıcak bir karasal iklime sahiptir. Yıllık ortalama sıcaklık 14 derece, Ocak ayında ortalama sıcaklık sıfırın altında 19 derece, Temmuz ayında ise -30 derecedir. Bölgede kaydedilen keskin yüksek sıcaklığın 47 derece ve keskin düşük sıcaklığın sıfırın altında 32 derece olduğu belirtilmelidir.

Faunanın eşsiz doğasına ve çeşitliliğine ek olarak, Nurata sırtının kendisi, antik kaya oymaları, bin yıllık bir ağaç - Majrum say yakınındaki Vostochnaya Biota ağacı, iddiaya göre Büyük İskender'in kendisi tarafından dikilmiştir. Fazılman Gölü, egzotik dağ köyleri, Honbandi barajı, Severtsev keçisi koruma alanı turistler arasında büyük ilgi görüyor.

Nurata Koruma Alanı'nın zengin ve çeşitli faunası, 30'dan fazla memeli türü tarafından temsil edilmektedir. Dağlarda Türkistan faresi, taş sansarı ve Sevtsev koçu yaşar. Ayrıca uzun kulaklı ve uzun dikenli kirpiler de vardır. Yırtıcı hayvanlar arasında karaganka tilkisi ve sansar burada yaşıyor, dağ geçitlerinde kurt ve bozkır kedisi, porsuk ve bozkır gelinciği bulunmaktadır. Eteklerinden yüksek dağlara kadar olan alanda çok sayıda yaban domuzu bulabilirsiniz.

Cömert doğa, bu hayvanların hayatta kalması için tüm koşulları yaratmıştır.Sürüngenler arasında gri monitör kertenkelesi, çizgili kurt dişi ve Orta Asya kobrası burada yaşar. Bu üç tür Özbekistan'ın Kırmızı Kitabında listelenmiştir ve dağların alt kuşağında bozkır agaması, Orta Asya kaplumbağası ve kertenkele yaşamaktadır. Sarı yılan, çapraz çizgili, çok renkli ve desenli yılanlar, gyurza gibi çok çeşit yılanlara da rastlanır. Kuşların göç yollarından birinin rezervden geçmesi ilginçtir. Yılın özel zamanlarında, Nurata Rezervinin tüm bölgesi tam anlamıyla kuşların çok sesli şarkılarından çınlıyor. Burada rezervde genellikle kara leylek, kara akbaba, kızıl akbaba, altın kartal, yılan kartalı, balaban, cüce kartalı ve sakallı akbaba gibi kuşlar bulunmakta olup, bunların tümü Özbekistan'ın Kırmızı Kitabına dahil edilmiştir.

Majrumun Doğu Biyotası

Bu bölgede Majrum ormanlarında doğal bir anıt, bin yıllık dev bir Doğu Mazısı (Servi ağacı - Biota orientalis) - Doğu Biota olduğu özellikle belirtilmelidir. Bu ağaç, antik çağlardan beri yerel halk tarafından özel bir saygıyla kutsal ve görkemli olarak saygı görmüştür ve bölgenin değerli bir tarihi ve kültürel nesnesi olarak kabul edilmektedir. Dev ağacın gövdesinin çapı yaklaşık 8 metredir ve merkezi gövdesinin çevresi 12 metredir, alt dallarının ağırlığı nedeniyle her tarafa dağılmış, neredeyse yerde yatmaktadır. Ağacın köklerine bile 4-5 kişi sığar.

Nurata Koruma Alanı topraklarının sadece güzel dağ manzaraları, eşsiz flora ve fauna ile değil, aynı zamanda çok sayıda tarihi ve kültürel anıtla da halkın dikkatini çektiği belirtilmelidir. Özellikle çeşitli arkeolojik anıtlar, petroglifler, mezarlar ve megalitler, Orta Çağ'ın tarihi anıtları, kültürel manzaralar, bölgede bulunan eski tarımsal yapılar, bin yıllık devasa bir tarihi temsil ediyor.

Zamin Sanatoryumu

"Zamin" Sanatoryumu, Zaamin Milli Parkı'nda deniz seviyesinden 2 bin metre yükseklikte yerleşen bir sağlık tesisidir.En temiz hava, dağ manzaraları, iğne yapraklı bitki örtüsü - tüm bunlar yetişkinler ve çocuklar için sağlık prosedürleri için en iyi koşulları yaratır.

Sanatoryum, modern tıbbi ekipmanın yanı sıra teşhis, EKG, ultrason ve diş hekimliği bölümlerine sahiptir. Teşhisin ardından misafirlere gerekli tedavi ve uygun tedavi prosedürleri belirlenir. Sanatoryumda iki yüzme havuzu, sauna, masaj, çamur tedavisi, sodyum klorür tedavisi, inhalasyon ekipmanları vb bulunmaktadır.

Cizzah

Cizzah şehri, 141 bin kişilik nüfusu ile bölgenin idari merkezi konumundadır. Sangzor Nehri üzerinde, deniz seviyesinden 450 metre yükseklikte yer almaktadır. Taşkent-Semerkant demiryolu ve büyük Özbek karayolu şehrin içinden geçmektedir. Cizzah'ta 20. yüzyılın başlarında fırınlar, koyunculuk, demircilik ve çömlekçilik işletmeleri bulunuyordu.

Şuanda şehrin gıda, hafif, kimya ve makine yapımı endüstrileri gibi her türlü işletmeleri vardır. Bir hava terminali, Cizzah Devlet Pedagoji Enstitüsü, Cizzah Politeknik Enstitüsü, birkaç profesyonel kolej ve birçok okul bulunmaktadır. Ayrıca Cizzah'ta kültür ve eğlence merkezleri, dinlenme parkları ve bulvarlar kurulmuştur.

Ziyaret yerleri

Bugün, Cizzah bölgesi topraklarında, özellikle tarihi anıtlar ve türbeler, arkeolojik alanlar, anıtsal yapılar olmak üzere 372 kültürel miras nesnesi faaliyet göstermektedir.

Parpi Oyim Kompleksi

Cizzah bölgesinin Zamin semtinde, Morguzar sıradağlarının en güzel vadilerinden birinde bulunan "Uvol" köyü bulunmakta olup, burası çocuğu olmayan kadınlar için popüler bir yerdir. Özel bir tören yaparak, "Teşik taş" taş bloğundaki oldukça dar bir delikten üç kez geçiyorlar, insanlar da bu kadınların bu şekilde yakında anne olacaklarına inanırlar.

Uvol köyünün ana türbeleri arasında, halk tarafından "Parpi oyim" olarak adlandırılan mezar çok dikkat çekicidir. Teşik Taş yolunun yakınında yer almaktadır. Deliğinden geçme ayini yapan kadınlar, burada topladıkları birkaç çakıl taşını kemerlerine bağlar ve doğum yapana kadar çıkarmazlar. Ve bebek doğduğunda, çakılları yerlerine iade etmeleri gerekir ve "Parpi oyim" mezarında böyle harika bir hediye için Yüce Allah'a şükrederler.

Şehristan'ın kuzey eteklerine doğru yürürseniz, bizzat Zehiriddin Muhammed Babür'ün taşa oyduğu bir ceylanı görebilirsiniz. Belki de bu yazıtlar, büyük şair ve askeri liderin yaşam dönemine atıfta bulunur.

Kompleks Seyit İbn Ebu Vakkas

Kompleks, Gallaral bölgesindeki Evliya Ata köyünde bulunur ve iki bölüme ayrılmıştır. Kutsal alanın üst kısmı, güzel ve kutsal su kaynakları, eşsiz doğası, eşsiz manzaralara sahip kompleksin dış bölgesidir. Alt kısımda eski camiler ve bir türbe ile Sayir ibn Ebu Vakkas'ın mezarı vardır.

Caminin binası 19. yüzyılda zamanının seçkin ustaları - Kamil usta, Kahir usta, Zuhur usta ve Mirzielar usta tarafından yaptırılmıştır.

Evliya Ata yerleşimi MS 7. yüzyılda ortaya çıkmış ve Mug kalesinin yakınındaki tarihi savaşa katılan bir Arap komutanı olan Peygamber Muhammed’in yakın bir arkadaşı – Seyit ibn Ebu Vakkas'ın adıyla ilişkilendirilmiştir.

Seyid'in o sırada hayatındaki on yedinci baharla tanışmasına rağmen, bu çağın tipik olmayan olgun bir insanın sağduyusu ve bilgeliği ile ün kazanmıştır.

Muhammed (SAV)'in ortağı olan Seyit ibn Ebu Vakkas, 16 yaşında İslam inancını ilk kabul edenlerden biriydi. Burada bir de ayazma ve aynı adı taşıyan küçük bir göl de bulunmaktadır.

Yerel rezervuarda, Özbekistan'ın Kırmızı Kitabında listelenen mercanlar da dahil olmak üzere çeşitli planktonlar bulunur. Kompleksin alanı 14.2 hektardır.

Demir Darvoza Kapısı – Timur’un kapısı

Türkistan sırtının eteğinde, onun devamı olan ayrı zirveler vardır. Burada, zirvelerin batı tarafında Morguzar denilen bir etek bulunmakta olup, Nurata Dağları'ndan Sangzor Nehri vadisi ile ayrılır ve burada birçok boğaz bulunur. Geçitlerin en darı, halk arasında Emir Temur kapısı olarak adlandırılan 120-130 m genişliğindeki geçittir.

Bu anıt, büyük atalarımız tarafından ziyaret edilen kutsal bir tapınak olarak saygı görüyor.

Şimdi onun etrafında birer yol, demiryolu, beton yol ve eski bir nehir bulunmaktadır. Anıtın alanı 10.0 hektardır.

Efsaneye göre, Timur imparatorluğunun hükümdarlarından biri, Timur'un büyük torunu Jahangir arazisi boyunca yürürken, ordusuna her iki taraftan bir dağ geçidi göstermiş ve böylece bu geçit Emir Timuradıyla anılmaya başlamıştır. Geçitte eski bir mağara vardır. Anıtın doğu tarafına iki buçuk metre yükseklikte oyulmuş taş görüntüleri, insanların bu bölgede Tunç Çağı kadar erken bir tarihte yaşadığını göstermektedir.

Emir Timur'un demir kapılarının, Büyük İpek Yolu üzerinde bulunan bir tahkimat ve kale sisteminin stratejik konumu olduğu kesin olarak bilinmektedir. Bölge, Babür’ün - "Baburname" adlı eserinde de geçmektedir. Bu geçit aynı zamanda Cizzah Geçidi olarak da biliniyordu.

Farklı zamanlarda yapılmış eski yazıtlar bulunmakta olup, birisi Farsça, Mirza Ulugbek'in emriyle yapılmış, ikincisi hükümdar Abdulalahan'a ait, Daşti Kıpçak'a karşı kazanılan zaferden sonra yapılmış, üçüncü yazıt XIX yüzyılda II. Nikolay tarafından yazılmıştır. Bugün bahsi geçen son yazıt taştan kaldırılmıştır .

Geleneksel yemekler

Cizzah samsası

Lezzetli, çıtır ve besleyici Cizzah samsa artık sadece ülkemizde değil, Orta Asya'da da popüler.

"Cizzah samsası" popüler ve sevilen bir yemek olmasının yanı sıra Cizzah bölgesinin bir simgesidir. Ayırt edici bir özelliği, onun benzeri görülmemiş boyutudur. Sulu dolgu, büyük et dilimleri, soğan ve kuzu yağı kuyruğundan oluşur. Cizzah samsası'nın bir kısmı, bütün karmaşık bir öğle yemeğinin yerini alabilir. O yüzden aniden kendinizi bu bölgelerde bulursanız denemeyi unutmayın. Afiyet olsun!

Paylaşmak: