Photo and Video

Hoca Mevlana-i Zahid Türbesi

Surhanderyabölgesinde, Vahşivar köyünde doğulu düşünür ve devlet adamı Hoca Mevlanî Zahid'in bir türbesi bulunmaktadır.

Mevlana-i Zahid, 17. yüzyılın ikinci yarısında ve 18. yüzyılın ilk yarısında Surhanderya bölgesinin topraklarında, bugünkü Altınsay bölgesi olan küçük Vahşivar köyünde yaşadı ve bilimsel faaliyetler yürüttü. Büyük şeyh ve bilim adamının ailesi, Mirza Uluğ Bey’in çağdaşı olan ünlü müderris ve bilim adamı Hoca Muhammed Behlhî’ye kadar uzanır.

Hoca Muhammed Blhî, Mirza Uluğ Bey devrinde Semerkant medreselerinden birinde görev yapmış, felsefe ve edebiyat alanında bir bilim adamıydı. Uluğ Bey’'in oğlu Abdüllatif tarafından öldürülmesinden sonra, yeni bir zulümden korkan saygıdeğer müderrisler, diğer bilim adamları gibi Semerkant'tan ayrıldılar. Ailesi ve yakın akrabalarıyla birlikte, pitoresk dağların yamacındaki Vahşivar köyüne yerleşti. Oğlu Hoca Muhammed İbrahim, Hoca Muhammed İbrahim'in oğlu ise Hoca Mevalana-i Zahid idi.

Hoca Mevlana-i Zahid'in hayatı ve eseri hakkında çok az bilgi korunmuştur, ancak onun derin bilgili, geniş görüşlü ve düşünceli bir kişi olduğu bilinmektedir. Ve ayrıca Hoca Mevlana-i Zahid, kehanet yeteneğine sahipti. Örneğin, 1710'da Sufi Allyar’ın bozkıra taşınacağının bir gün önce öngördüğü ve kendisininnde Tohtamış köyüne gelerek adı geçen Sufiyi karşıladığı söylenir. Yaşı daha büyük olmasına ve akademik bir dereceye sahip olmasına rağmen, Hoca Mevlana-i Zahid onun önünde eğilmiş ve onu Büyük Vahşivar'a gitmesi için yol göstermiştir.

Hoca Mevlana-i Zahid birçok bilimsel eser yazdı, ancak şimdiye kadar sadece “Tacvizi Türkî” eseri hayatta kalmıştır. Bu eser, Kur'an-ı Kerim okumanın kurallarını, Türkçe okuma yöntemlerini, okunuşunu ve imlasını yansıtmaktadır. Arap alfabesinin 29 harfi için telaffuz kuralları da burada belirtilmiştir.



Yorum

0

Yorum Yap

Yorum bırakmak için sosyal ağlar aracılığıyla oturum açmalısınız:


Giriş yaparak, işlemeyi kabul etmiş olursunuz Kişisel veri

Ayrıca bakınız