Buhara'nın merkezinde ünlü Lab-i Havuz meydanının batısında Buhara’nıın en eski camisi - Magoki Attori bulunmaktadır.
714 yılında inşası, İslam'ı Orta Asya topraklarına getiren ilk insanlardan biri olan Horasan valisi Arap şeyhi Kuteybe ibn Muslim'in adıyla ilişkilidir. Arapların Buhara'ya gelmesinden önce bile, caminin bulunduğu yerde, burada İslam'ın kurulmasından önce Zerdüşt putları, şifalı otlar ve baharatlar - attoron sattıkları bir çarşı bulunuyordu. Ve başlangıçta bu yerin adı Bozori Attoron'du. Ay'ın kült Zerdüşt tapınağı da burada bulunuyordu.
Bölgenin tarihini zamanların örtmemesi için, Zerdüşt kupalarının yıkılan tapınağının bulunduğu yere inşa edilen camiye Magoki Attori adı verildi.
Uzun tarihi boyunca, Magoki Camii birkaç büyük yangından kurtuldu ve bir kaç defa yeniden inşa edildi, son inşaat 12. yüzyılın başında yapılmıştır.
1541'de Buhara hanı Abdülazihan camiyi yıkmak istedi, çünkü o zamana kadar ağır bir şekilde zemine batmıştı ve portalın ön kısmı kısmen yıkılmıştı, ancak Nakşibendi tarikatının lideri Şeyh Mahmudi Azam buna engel oldu.
Orta Çağ'ın başlarında, antik Moh çarşısı da burada bulunuyordu. 1930'larda bilim adamları, burada kazı çalışmaları gerçekleştirdiler ve 10. yüzyıldan kalma oyma dekor ve temel kalıntıları keşfettiler. Eşsiz mavi süslemeli ve mayolika oymalı caminin güney kapısı burada bir toprak tabakası altında çıkartılmıştır.
Daha sonra, Orta Çağ'ın sonlarında Magoki Attori, girişi Lab-i Havuz'a bakan bir mahalle camii olarak hizmet etti.
Günümüzde antik caminin cephesinden sarkıtlarla süslenmiş kemer şeklindeki alt portal ayakta kalmıştır.
Portalın kenarlarındaki çift çeyrek sütunlar, İslam öncesi dönemin bir yankısıdır ve zarif süslemeler şeklindeki kompozisyonlara sahip beş oyma nakış levhasının dekoratif süslemesi de, İslam dünyasının bu bölgedeki gücü ve ihtişamından bahsetmektedir.
Bugün Magoki-Attori Camii, Buhara'nın tarihi merkezinin bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir.
Çalışma saatleri: 9:00-18:00, Pzt-Cum
Sorularınız için
Yorum