G‘elon - O‘zbekistonning baland tog‘ durdonasi

Joylashuvi va geografiyasi

G‘elon - Qashqadaryo viloyatining Shahrisabz tumanidagi shaharcha tipidagi qishloq bo‘lib, Pomir-Oloy tog‘larining g‘arbiy yon bag‘rida, dengiz sathidan 2600 metr balandlikda joylashgan. U O‘zbekistonning eng baland tog‘li aholi manzillaridan biri hisoblanadi va Shahrisabz shahridan 80 kilometr uzoqlikda, Tojikiston chegarasiga yaqin joylashgan. Bu yerga xushmanzara, biroq murakkab tog‘ so‘qmoqlaridan iborat ilonizi yo‘l orqali yetib borish mumkin, bu esa mazkur hududga sayohatni yanada qiziqarli qiladi.

Tarixi va madaniyati

G‘elon qishlog‘i 1305-yilda barpo etilgan bo‘lib, boy tarixga ega. Bu yerda O‘rta Osiyoda islomni himoya qilgan jangchilar dafn etilgan. Qishloq ko‘plab tarixiy voqealarning guvohi bo‘lgan va Ikkinchi jahon urushi paytida 88 nafardan ortiq aholisi frontga jo‘nagan, ulardan atigi bir nechtasigina qaytib kelgan. G‘elon aholisi asosan tojiklardan iborat bo‘lib, mahalliy madaniyat qadimiy an’ana va urf-odatlarni saqlab qolgan. Barcha aholi islom diniga e’tiqod qiladi, to‘y va boshqa marosimlar musulmon shariatiga muvofiq o‘tkaziladi.

Xo‘jalik faoliyati

Mahalliy aholining asosiy mashg‘uloti qishloq xo‘jaligidir. Tik tog‘ yonbag‘irlarida qo‘l mehnati bilan kartoshka, meva va tarvuz yetishtiriladi. Yerga ishlov berish uchun ho‘kiz yoki eshaklar qo‘shilgan oddiy omoch ishlatiladi. Murakkab sharoitga qaramasdan, aholi an’anaviy turmush tarzini saqlab qolgan holda, hatto 40 darajagacha qiyalikdagi yonbag‘irlarda ham hosildor bog‘lar barpo etib kelmoqda.

Betakror me’morchilik

G‘elonning me’morchiligi alohida e’tiborga sazovor. Bu yerdagi uylar g‘ayrioddiy tuzilishi bilan ajralib turadi: birinchi qavat chorva mollarini saqlashga, ikkinchi qavat esa yashashga mo‘ljallangan. Bunday turdagi rejalashtirish faqat Tibet va Nepalda uchraydi, bu esa G‘elonni O‘zbekiston uchun noyob me’moriy uslubga ega qishloqqa aylantiradi. Qishloqning markaziy qismidagi tor ko‘chalar, qadimiy uylar bilan o‘ralgan joylar shinam va o‘ziga xos muhit yaratadi.

Turizm imkoniyatlari

G‘elon 2018-yilda bekor qilingan maxsus chegara rejimi tufayli uzoq vaqt davomida xorijiy sayyohlar uchun yopiq bo‘lgan. Bugungi kunda bu joy inson qo‘li tegmagan tabiatdan bahramand bo‘lish va an’anaviy hayot tarziga sho‘ng‘ish istagida bo‘lgan sayyohlar uchun ochiq. Sayyohlar go‘zal tog‘ so‘qmoqlari bo‘ylab piyoda sayohat qilishlari, qo‘shni Ko‘l, Sarchashma va Shut qishloqlariga tashrif buyurishlari, shuningdek, mahalliy aholi bilan muloqot qilishlari hamda ularning turmush tarzini kuzatishlari mumkin.

G‘elon - betakror tabiat, boy tarix va noyob me’morchilikning uyg‘unligidir. Ushbu baland tog‘li qishloqqa tashrif buyurish sarguzasht va madaniy turizm ishqibozlari uchun haqiqiy kashfiyot bo‘ladi.

Fotosuratlar muallifi: Andrey Kudryashov

Izoh qoldirish

Fikr qoldirish uchun siz ijtimoiy tarmoqlar orqali kirishingiz kerak:


Tizimga kirish orqali siz qayta ishlashga rozilik bildirasiz Shaxsiy malumot