ENG
RUS
JPN
ARA
FRA
CN
DE
POR
ESP
TUR
ITA
HIN
MAL"Algebraning otasi" - Al Xorazmiy
Muhammad ibn Muso Al Xorazmiy - IX asrning yirik musulmon olimi, astronom, matematik, geograf. Uning o‘rta asrlar ilmiga qo‘shgan hissasi juda kattadir. Uning sharofati bilan Yevropa o‘nlik hisob va sonlar nima ekanligini bilib oldi, algebra va algoritm atamalari uning ismi va ilmiy kitobi nomidan olindi.
Afsuski, Al Xorazmiyning hayoti haqida ozgina ma’lumot saqlanib qolgan. Ma’lumki, iqtidorli olim Xivada taxminan 783-yilda tug‘ilgan. Olim yetuklik davridagi umrini Bag‘dodda mahalliy xalifa va fan homiysi Al Ma’mun rahbarligida o‘tkazgan. U yerda Al Xorazmiy Bag‘dodning "Hikmatlar uyi" kutubxonasini boshqargan. Xuddi shu kutubxonada olimning algebra va astronomiyaga oid ko‘plab ilmiy asarlari yozilgan.
Al Xorazmiyning algebra bo‘yicha "Al-jabr val-Muqobala" kitobi o‘rta asrlarda G‘arbda shu qadar mashhur bo‘ldiki, bir necha asrlar davomida u Yevropa universitetlari talabalari uchun klassik matematik qo‘llanma bo‘lib xizmat qildi.
Matematik hisob-kitoblar tufayli u Quyosh tutilishi paytidagi Quyosh, Oy va sayyoralarning holatini batafsil hisoblab chiqdi. 827-yilda Al Xorazmiy cho‘lda yer meridianining yoyini o‘lchashda qatnashdi.
Al Xorazmiy tomonidan olingan matematik natijalar 700 yil davomida aniqligi bo‘yicha mukammal bo‘lib keldi. U yaratgan Yerning aniq modeli uzoq vaqt saqlanib turdi. Ushbu model zamonaviy globusning prototipiga aylandi.
Matematika fani va uni ommalashtirishga qo‘shgan bunday ulkan hissasi uchun dunyo ilmiy hamjamiyati Al Xorazmiyga "Algebraning otasi" deb nom berdi. XX asrning taniqli amerikalik fan tarixchisi Jorj Sarton iqtidorli matematik shunday degan edi: "Al Xorazmiy o‘z davrining eng buyuk matematigidir va agar barcha sharoitlar hisobga olinsa, barcha davrlarning eng buyuklaridan biridir".
Izoh qoldirish
Tizimga kirish orqali siz qayta ishlashga rozilik bildirasiz Shaxsiy malumot
Yana ko'ring
Ish vaqti: 9:00-18:00, Du-Ju
Savollar uchun
O‘zbekiston
Izoh