Sharq Renessansi: Toshkentda O‘zbekistonning madaniy merosi haqidagi filmning premyerasi bo‘lib o‘tdi

16-dekabr kuni Toshkent shahrida, Alisher Navoiy nomidagi kino saroyining kichik zalida “O‘zbekiston madaniy merosi” hujjatli filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi.

Hujjatli film premyerasida Turizm va madaniy meros vazirligi, ommaviy axborot vositalari vakillari va boshqa faxriy mehmonlar ishtirok etdilar.

“O‘zbekiston madaniy merosi” filmining rejissyori - Denis Kodzayev. Filmning ssenariy muallifi va prodyuseri O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan jurnalist Boris Babayevdir.

O‘zbekiston jahon sivilizatsiyasining muhim markazlaridan biri bo‘lib, uning hududi tarixan Buyuk ipak yo‘lining markazida joylashgan. Shu bois dunyoning turli burchaklaridan kelgan odamlar ilm olish istagida Samarqand, Buxoro, Xorazm, Nasaf (Qarshi), Kesh (Shahrisabz), Toshkent, Farg‘ona kabi qadimiy madaniyat markazlariga hamisha intilganlar. Bu hududlarda faoliyat yuritayotgan o‘quv yurtlari – madrasalar o‘z davrining oliy o‘quv yurti maqomiga ega bo‘lgan.

Syujetga ko‘ra, mamlakatimiz tarixi 3 bosqich – Sharq Renessanslari davriga bo‘lingan. Mintaqamizda Sharq Renessansining birinchi davri IX-XII asrlardagi Islom Renessansi davridir. Aynan o‘sha davrda buyuk allomalar, qomusiy ilm sohiblari, mashhur mutafakkirlar Muhammad Xorazmiy, Abu Ali ibn Sino, Abu Bakr Roziy, Abu Rayhon Beruniy, Ahmad Farg‘oniylar yetishib chiqdi. Imom Buxoriy, Hakim Termiziy, Burxoniddin Marg‘inoniy, Abu Mansur Moturidiy, Abu Bakr ash-Shoshiy, Mahmud Zamaxshariy va boshqa ajdodlarimizning jahonda tan olingan buyuk asarlari inson tafakkuri xazinasini sezilarli boyitdi.

Ikkinchi Renessans davri temuriylar hukmronligi davriga to‘g‘ri keladi. Buyuk Sohibqiron dunyoning turli mintaqalaridan olimlar, yozuvchilar, me’morlar, hunarmandlarni o‘z saltanatining poytaxti – Samarqandda to‘plagan. U ilm-fan, maorif va kasb-hunarlarni rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlagan.

Uning nabirasi, atoqli matematik, astronom, shoir va qomusiy olim Mirzo Ulug‘bek eng muhim rasadxonalardan biriga, boy kutubxonaga asos soldi, Samarqandda olimlar maktabini yaratdi. Uning hayoti davomidagi mashhur asari – “Ziji Ko‘ragoniy” astronomik jadvali butun insoniyat mulkiga aylandi.

Insoniyat tarixidagi noyob hodisa bo‘lgan ikkala Sharq Renessansi ham buyuk ajdodlarning ilm-fan, ma’rifat, diniy bag‘rikenglik, insonparvarlik haqidagi ezgu g‘oyalari bilan yo‘g‘rilgan.

“O‘zbekiston madaniy merosi” filmida hozirda Uchinchi Renessans davrining asosi bo‘lib xizmat qilayotgan ma’naviy merosimizni asrab-avaylash borasidagi e’tibor va amalga oshirilayotgan ishlar haqida batafsil so‘z yuritiladi.

Filmda O‘zbekistonning, shuningdek, qo‘shni davlatlarning taniqli olimlari, tarixchi va arxeologlari O‘zbekistonning eng boy madaniy merosiga kiritilgan muhim tarixiy davrlar va dunyo bo‘ylab to‘plangan osori-atiqalar haqida so‘zlab beradi.

Ushbu filmni yaratish konsepsiyasi asosida Markaziy Osiyo xalqlarining ko‘p asrlik an’analari va turmush tarzi bilan chambarchas bog‘liq bo‘lgan mamlakatning tarixiy-madaniy merosini o‘rganish, tiklash va asrab-avaylash, xorijda O‘zbekiston madaniy merosini targ‘ib qilish g‘oyasi yotibdi.

Buyuk Ipak yoʻlining chorrahasida joylashgan Oʻzbekiston nafaqat koʻplab meʼmoriy yodgorliklar, qadimiy qalʼalar va qasrlar, sirli va betakror tabiat yodgorliklarini, balki nomoddiy madaniy meros elementlarini ham toʻplagan, ularning aksariyati hozirda YUNESKO tomonidan “Butunjahon madaniy merosi” ro‘yxatiga kiritilgan bo‘lib, “Baxshi”, “Lazgi”, “Palov”, “Askiya”, “Miniatyura”, “Navro‘z”, “Shashmaqom” va boshqalar kabi nomoddiy madaniyatning noyob namunalari shular jumlasidandir.

Hujjatli film O‘zbekiston Respublikasi Turizm va madaniy meros vazirligi ko‘magida Toshkentdagi “Shayxontohur-film” kinostudiyasi bilan hamkorlikda suratga olindi.

Izoh qoldirish

Fikr qoldirish uchun siz ijtimoiy tarmoqlar orqali kirishingiz kerak:


Tizimga kirish orqali siz qayta ishlashga rozilik bildirasiz Shaxsiy malumot