Milliy PR-markazi direktori bilan intervyu: O'zbekiston o'z turistik brendini xorijda qanday targ'ib qilmoqda

Nima uchun yangi infratuzilma sanoatning rivojlanishiga turtki berdi?

Oʻzbekiston Respublikasi Statistika agentligi maʼlumotlariga koʻra, 2022-yilda Oʻzbekistonga 5,2 milliondan ortiq sayyoh tashrif buyurgan. Respublika hali pandemiyadan oldingi ko‘rsatkichlarga erishgani yo‘q, biroq bu yil mamlakat 2019-yilgi sayyohlik mavsumi natijalaridan o‘tish va turistlar sonini 7 milliondan oshirishni maqsad qilgan. Ushbu natijalarga erishish uchun O‘zbekiston Respublikasi mutasaddilari tomonidan “O‘zbekiston” turistik brendini ham yaqin, ham uzoq xorijda targ‘ib qilish bo‘yicha faol ishlar olib borilmoqda. “Milliy PR-markazi” davlat unitar korxonasi direktori Dilfuza Samandarova “Kursiv” nashriga bergan intervyusida respublikadagi sayyohlarni jalb qiladigan omillar va mamlakat haqidagi qaysi stereotiplarga qarshi kurashishga to‘g‘ri kelayotganligi haqida gapirib berdi.

Infratuzilmaga investitsiyalar

– Dilfuza, bugungi kunda O‘zbekiston uchun turizm nima?

– 2017-yildan buyon O‘zbekistonda turizm iqtisodiyotning strategik turi sifatida e’tirof etildi. Bugungi kunda bu respublika rahbariyati tomonidan alohida e’tibor qaratilayotgan mamlakat iqtisodiy salohiyatini yuksaltirishning harakatlantiruvchi omillaridan biridir. 2019-yilda O‘zbekiston Respublikasining yangi tarixidagi eng yuqori ko‘rsatkichlarga erishdik – O‘zbekistonga 6,7 million sayyoh tashrif buyurdi. 2020-yil uchun maqsadlar katta edi, biz 10 milliongacha odam kelishini kutgan edik, ammo pandemiya tufayli rejalarni o‘zgartirishga majbur bo‘ldik. Bugungi kunda vaziyat o‘zgarmoqda va biz asta-sekin pandemiyadan oldingi ko‘rsatkichlarga erishmoqdamiz.

– O‘zbekistonda pandemiyadan keyin turizm qanday rivojlanmoqda?

– Koronavirus tufayli chegaralar yopilib, bu uzoq vaqt davom etishi maʼlum boʻlgach, mutasaddilar va biznes vakillari turizm infratuzilmasini rivojlantirishga eʼtibor qaratdi. Poytaxt va viloyatlarda mehmonxonalar qurildi, chekka hududlarda yo‘llar yotqizildi, yangi turistik yo‘nalishlar yaratildi.

Pandemiya davrining boshidayoq xorijdan mehmonlar oqimini uzoq vaqt kutishimizga to‘g‘ri kelishini anglab yetdik. Shu bois Prezident ichki turizmni rivojlantirish vazifasini qo‘ydi. Mamlakat ichida sayohat qilishni rag‘batlantirish uchun keshbek dasturi ishga tushirildi. Endilikda mahalliy sayyohlarimizga avia va temir yo‘l chiptalari narxining 15 foizi, mehmonxona narxining 20 foizi va muzey chiptalarining 50 foizi qaytariladi. Amalga oshirilgan chora-tadbirlar natijasida mahalliy sayyohlar soni 2019-yilga nisbatan uch yarim barobar oshdi.

Infratuzilmaga kiritilgan sarmoyalar xorijlik sayyohlarning qolish vaqtiga ta’sir qildi: tashrif buyruvchilar ikki-uch kun o‘rniga bizda to‘rt-besh kungacha qolishni boshladi. Mehmonlarimizning xarajatlari ham oshdi: avvallari o‘rtacha 195 dollar sarflangan bo‘lsa, hozirda 305 dollar sarflanmoqda. Bu narxlar oshgani uchungina emas, balki poytaxt va hududlarda yangi turizm mahsulotlari yaratilgani uchundir. Umuman olganda, biz mamlakatimizda turizmni rivojlantirishning yaxshi ko‘rsatkichlarini qayd etmoqdamiz, buni xalqaro baholashlar ham tasdiqlaydi. UNWTO (Jahon sayyohlik tashkiloti) tasnifiga ko‘ra, O‘zbekiston hamon turizm jadal rivojlanayotgan davlatlar qatorida turibdi.

Targ‘ib qilishning uchta doirasi

– Bugungi kunda O‘zbekistonning turizm brendini targ‘ib qilish qaysi davlatlarda davom etmoqda?

– Biz O‘zbekiston turizmini turli mamlakatlar va barcha qit’alarda targ‘ib qilishga intilmoqamiz. Mamlakatimiz haqida ma’lumot beradigan PR-kampaniyalar uch yo‘nalishda olib boriladi. Birinchi doira - postsovet hududidagi mamlakatlar. Biz bu davlatlarga uchta sababga ko‘ra alohida e’tibor qaratamiz: O‘zbekistonga uchish vaqti besh soatdan oshmaydi, taomnomaning yaqinligi va eng muhimi, deyarli hech qanday til to‘siqlarining mavjud emasligi. Keyingi oʻrinlarda Yaqin Sharq mamlakatlari – Saudiya Arabistoni, Birlashgan Arab Amirliklari, Bahrayn va boshqalar. U yerda ziyorat turizmining barcha turlarini targʻib qilamiz. Va nihoyat, uchinchi guruh – Markaziy Osiyo respublikalaridagi yaqin qo‘shnilarimiz, shuningdek, Osiyo va Yevropa davlatlari.

– 2022-yilda jahondagi murakkab geosiyosiy vaziyat Rossiyadan kelgan sayyohlarning xohish-istaklariga ta’sir ko‘rsatdi. O‘zbekiston Rossiyadan mehmonlarni qanday jalb qildi?

– Ha, o‘tgan yili biz juda ko‘p rossiyalik sayyohlar yangi sayohatlar va marshrutlarni qidirayotgan bir vaqtda axborot kampaniyamizni tubdan qayta qurishimiz va uni hozirgi voqelikka moslashtirishimizga to‘g‘ri keldi. Natijada, biz rus auditoriyasi uchun maxsus byudjetni qayta ko‘rib chiqdik - maxsus turlar, mehmonxona yo‘riqnomalarini ishlab chiqdik hamda raqamli targ‘ibotni kuchaytirdik. Sayyohlik bozori ishtirokchilarining o‘zlari bu voqeliklarga moslashdilar. Ko‘pgina sayyohlik agentliklari O‘zbekistonda bank kartasini olish va vaqtni foydali o‘tkazish taklifi bilan turlar uyushtirdilar. Lekin bu yerda bizda Gruziya, Ozarbayjon va Armaniston bilan kuchli raqobat bor edi. Biroq aynan O‘zbekiston rossiyalik sayyohlar eng ko‘p tashrif buyuradigan 1-mamlakatga aylandi.

Stereotiplarga qarshi

– Mamlakatning turizm brendi targ‘ibotini qanday amalga oshirmoqasiz?

- Biz barcha PR yo‘nalishlarida faoliyat yuritamiz. Xalqaro ko‘rgazmalarda faol qatnashamiz. Masalan, yaqinda Isroilda milliy stendimiz taqdim etilgan forum yakunlandi. Xorijda ham O‘zbekiston kunlarini o‘tkazamiz, u yerda mamlakatning turizm imkoniyatlari haqida ma’lumot beramiz va ko‘rsatamiz, madaniyatimiz va milliy taomlarimiz bilan tanishtiramiz. Biz tarqatma materiallarni nashr etamiz va ularni O‘zbekistonning turli mamlakatlardagi elchixonalariga materiallarni mahalliy tilga tarjima qilish sharti bilan taqdim etamiz. Raqamli targ‘ibotda biz ijtimoiy tarmoqlar orqali faol axborot kampaniyalarini o‘tkazamiz, taniqli blogerlar va inflyuenserlar bilan hamkorlik qilamiz. Biz BBC, CNN kabi jahon miqyosidagi ommaviy axborot vositalari va boshqa OAV bilan ham ishlaymiz.

– O‘zbekiston haqida stereotiplar bormi? O‘rnashib qolgan noto‘g‘ri tushunchalar bilan qanday kurashasiz?

– Ko‘pchilik O‘zbekistonga tarixiy joylar, cho‘l, sharqona bozorni ko‘rish uchun keladi. Bularning barchasi, albatta, bizda yetarlicha. Ammo sayyohlar Toshkentga uchib kelgach, mutlaq zamonaviy shahar, qiziqarli arxitektura, zamonaviy restoranlarni ko‘rsa, ularning tasavvuri batamom o‘zgarib ketadi. Ko‘pchilik sayyohlar bizda tog‘lar borligini, hatto tog‘-chang‘i kurortlari ham borligini bilmaydi. Bularning barchasi uzoq vaqtdan beri turizm infratuzilmasi mavjud emasligining natijasidir. Shuning uchun biz xorijiy auditoriyaga yangi sayohat yo‘nalishlarimiz haqida faol translyatsiyalar olib boryapmiz. Bugun esa bu yerga nafaqat Samarqand yoki Buxoroni ko‘rish, balki ekstremal dam olish, ekoturizm yoki sanatoriylarimizda sog‘lig‘ini tiklash uchun O‘zbekistonni tanlaganlar soni ortib bormoqda.

Arzon, mazali va mehmondo‘st

– 2022-yilda O‘zbekiston yirik xalqaro tadbirlar markaziga aylandi. Respublika tadbir turizmiga mablag‘ tikishda davom etadimi?

– O‘zbekistonda biznes yoki MICE turizmining faol rivojlanayotgani yirik xalqaro saytlarni tashkil etish va respublikaga jalb etishda faol ishtirok etayotgan mamlakat rahbariyatining ulkan xizmatidir. Buning sharofati bilan O‘zbekistonda ishbilarmonlik turizmi uchun infratuzilma rivojlanmoqda.

O‘tgan yili yangi aeroport, “Ipak yo‘li” majmuasi va boshqa turistik infratuzilma obyektlari barpo etilgan Samarqandda qator yirik xalqaro tadbirlar bo‘lib o‘tdi. Bu yil Samarqand Misr va Portugaliyadagi shaharlarni ortda qoldirib, YUNWTO tomonidan dunyoning sayyohlik poytaxti sifatida tan olindi. Sentyabr oyida butun dunyodan 200 nafar turizm vazirlari eng yirik forumda ishtirok etish uchun Samarqandga keladi va u yerda biz mehmonlarimizga taqdim etishga tayyor bo‘lgan infratuzilmamizni va imkoniyatlarni o‘z ko‘zlari bilan ko‘radi.

MICE turizmi uchun infratuzilma rivojlanib bormoqda va bugungi kunda Toshkentda anʼanaviy tarzda tashkil etilgan koʻplab maydonchalar nafaqat Samarqandga, balki Oʻzbekistonning boshqa shaharlariga ham tobora koʻproq koʻchib oʻtmoqda.

– O‘zbekistonda biznes-forumlardan tashqari, mehmonlarni jalb qiladigan ko‘plab boshqa tadbirlar ham o‘tkazilmoqda.

– Ha, har yili respublika miqyosida o‘tkaziladigan tadbirlar taqvimi tasdiqlanadi. Har bir hududning o‘ziga xos bayrami yoki yirik festivali bor, unda nafaqat boshqa viloyatlardan mehmonlar, balki xorijlik ishtirokchilar ham maqsadli ravishda qatnashadilar. Ko‘plab tadbirlar davlat hisobidan o‘tkazilmoqda, lekin asta-sekin ularni tashkil etish va amalga oshirishni xususiy sohaga o‘tkazyapmiz. Masalan, bu yilgi an’anaviy Toshkent xalqaro turizm yarmarkamiz davlat tomonidan bir so‘m ham sarflanmasdan o‘tkazildi. Va bu eng yirik yarmarka bo‘ldi – unda 2019-yilda o‘rnatgan rekorddan bir yarim baravar ko‘p ishtirokchilar va tashrif buyuruvchilar qatnashdi. Yarmarkaning o‘zi nafaqat o‘zbekistonlik tadbirkorlar bilan ishlash, balki boshqa mamlakatlar vakillari bilan muloqot qilish uchun ham ishbilarmonlik platformasi maqomiga ega bo‘ldi. Bugungi kunda esa joriy yilgi yarmarkaga juda ko‘p arizalar kelib tushgan, xorijdan murojaat etuvchilar yanada ko‘pchilikni tashkil qilmoqda.

Biz mamlakatimizda tadbirlar o‘tkazishdan manfaatdor bo‘lgan xorijiy kompaniyalar uchun ochiqmiz. Bu esa nafaqat biz uchun, balki biznes uchun ham foydali, chunki O‘zbekistonda tadbirlar o‘tkaziladigan eng arzon maydonchalar bor. Masalan, “O‘zekspomarkaz”dagi sayyohlik yarmarkamizda 1 kv. m. joy narxi 270 dollar, Qozog‘istonda 320 dollar, Berlinda esa 400 dollar turadi. Buning sababi infratuzilmadir. Mehmonxonalarimiz unchalik reklama qilinmagan, “O‘zekspomarkaz” yangi ishtirokchilar va tadbirlarga xayrixohdir. Bularning barchasi esa - tadbir turizmini rivojlantirish uchun imkoniyat. Biz katta tadbirlar tashkilotchilari yangi roʻyxatdan oʻtish manzili sifatida aynan Oʻzbekistonni tanlashlari uchun ochiqmiz. Chunki bu yer hamyonbop, mazali va mehmondo‘st.

Izoh qoldirish

Fikr qoldirish uchun siz ijtimoiy tarmoqlar orqali kirishingiz kerak:


Tizimga kirish orqali siz qayta ishlashga rozilik bildirasiz Shaxsiy malumot