Jeynou qishlog‘i va noyob arab aholisi

Zarafshon va Xisor tizmalari va Sandiqli qumlari oraligʻida toʻlqinsimon tekislik – Qarshi dashti joylashgan.Dashtning bir qismi Qashqadaryo suvlari bilan sug‘oriladi, bu yerning kattagina qismidan bog‘dorchilik va don ekinlari ekish uchun foydalanish imkoni mavjud. Qarshi shahri dashtning sharqiy qismida joylashgan.

U ko‘plab katta va kichik qishloqlar bilan o‘ralgan. Mirishkor tumanidagi Jeynau shahar ko‘rinishidagi aholi markazi shular jumlasidandir – arablar yashaydigan noyob maskan.

VIII asrdan boshlab O‘rta Osiyo hududiga Saudiya Arabistonidan arablar kela boshladi. Ular mehnatsevarligi va mehr-shafqati bilan ajralib turadigan ajoyib xalq edi. Mahalliy aholi tinchliksevar xalqni mehmondo‘stlik bilan kutib oldi.

Jeynau aholisi 50 ming kishini tashkil qiladi, shundan 80% arablar. Arablarning avlodlari 14 asr davomida o‘zlarining qadimiy an’analari, o‘zligi, madaniyati, turmush tarzi va urf-odatlarini saqlab qolishga muvaffaq bo‘ldilar. “Jeynau” qishlog‘ining nomi arab tilidan olingan bo‘lib, “keldik” degan ma’noni anglatadi.

Shaharda arab madaniyatini hamma joyda: dehqon bozorlari va tor ko‘chalarida his qilish mumkin. Bu yerda siz arab ayollarini an’anaviy libosda va burun qismida tilla sirg‘a bilan uchratasiz. Ularning an’anaviy kiyimlari o‘zbek kiyimidan sezilarli farq qiladi va milliy raqslarda bir qancha sharq madaniyati elementlari aralashib ketgan. Bundan tashqari, aholi qadimiy hunarmandchilikni, jumladan, gilamdoʻzlikni saqlab qolishga muvaffaq boʻlgan. Ular qadimiy arab texnologiyasi asosida tayyorlanmoqda.

Zargarlik buyumlari ham tayyorlanadi, ularning ba’zilari to‘ylar va katta oilaviy bayramlarda kiyiladi. Arab jamiyatida oilaviy urf-odatlar va marosimlarga kuchli rioya qilinadi. Qoidaga ko‘ra, nikoh faqat arablar o‘rtasida bo‘ladi.

Shaharda 1242-yilda qurilgan eski Jeynau masjidi faoliyat yuritmoqda. Odamlar keksalarga, oqsoqollarga katta hurmat va ehtirom bilan munosabatda bo‘ladilar. Mahalla ajdodlari tilini, urf-odatlarini yodga oladi, qo‘ni-qo‘shnining urf-odatlarini hurmat qiladi, va albatta o‘zi yashayotgan yurtni sevadi.

Qashqadaryo vohasi nafaqat arablarning Jeynaudagi uyiga aylangan. Qadimgi arablarning avlodlari Koson va Kasbi hududlarida ham yashaydi. Ajoyib, mehribon va hamdard xalq O‘zbekiston tarixida marvarid kabidir.Fotosurat muallifi: Umida Axrarova

Izoh qoldirish

Fikr qoldirish uchun siz ijtimoiy tarmoqlar orqali kirishingiz kerak:


Tizimga kirish orqali siz qayta ishlashga rozilik bildirasiz Shaxsiy malumot